Czym jest standard DVB-T2/HEVC?

Czas telewizji analogowej w Polsce definitywnie zakończył się w lipcu 2013 roku. Dosyć późno, zwłaszcza jeśli spojrzeć na nieznoszący stagnacji świat nowoczesnych technologii. Naziemna telewizja cyfrowa z pierwszej dekady XXI wieku (DVB-T) nie jest już dziś w pełni wystarczająca, dlatego rozwijany jest jej następca. To właśnie format DVB-T2, czyli Digital Video Broadcasting – Terrestrial Second Generation (cyfrowa telewizja naziemna drugiej generacji). W Polsce jako standard przyjęto DVB-T2 wraz z H.265 (HEVC). Zmiana z pierwszej na drugą generację rozpocznie się 28 marca, a zakończy 30 czerwca 2022 roku. W związku z tym warto być pewnym, że telewizor jest na tę zmianę gotowy.

Po 30 czerwca 2022 roku z polskiej przestrzeni nadawczej zniknie telewizja naziemna w standardzie DVB-T. Zostanie zastąpiona nowszą, lepszą DVB-T2, co przyniesie zmianę jakościową. Podstawowe powody tej modernizacji są dwa. Pierwszym jest potrzeba samych odbiorców, coraz częściej wyposażonych w nowoczesne, duże telewizory, na których obraz w niskich rozdzielczościach nie prezentuje się już odpowiednio dobrze. DVB-T2 przynosi więc wzrost rozdzielczości i ogólną poprawę jakości sygnału. Drugim powodem są regulacje prawne. Wytyczne unijne dotyczące standardów nadawania przeznaczają kanały od 49 do 60 w paśmie UHF na potrzeby transmisji danych, głównie łączności 5G. Rzecz w tym, że obecna cyfrowa telewizja naziemna (DVB-T pierwszej generacji) zajmuje kanały od 21 do 60 włącznie. Przejście na nowy standard umożliwi zwolnienie dotychczas zajmowanych kanałów na potrzeby łączności nowego typu.

Obie te nazwy odpowiadają za dwie kolejne generacje cyfrowej telewizji naziemnej. Żeby właściwie wytłumaczyć czym są te standardy, musimy najpierw sięgnąć dość głęboko w przeszłość, do czasów telewizji analogowej. To właśnie telewizja analogowa odpowiada za większą część historii tego medium. Wykorzystywała ona falę magnetyczną o dobrym zasięgu, ale ulegającą dość łatwo zniekształceniom, co skutkowało wszelkiego rodzaju zakłóceniami (pasami, śnieżeniem itd.), które doskonale pamiętamy z lat 90 i wcześniejszych. W telewizji cyfrowej dane (tj. obraz i dźwięk, a także wszelkie inne towarzyszące dane) są przesyłane w postaci binarnej, niepodatnej na zniekształcenia. W Polsce codzienne transmisje telewizyjne rozpoczęły się w 1961 roku, a w 1970 roku uruchomiono drugi program telewizji państwowej (innej zresztą, w ówczesnym systemie, być nie mogło). Lata 90 przyniosły otwarcie rynku telewizyjnego na nadawców prywatnych. W sensie technicznym, telewizja cyfrowa istniała już wcześniej, ale przyjęcie jednego, obowiązującego w Europie standardu cyfrowej telewizji naziemnej, DVB-T (Digital Video Broadcasting – Terrestrial), nastąpiło dopiero w 1997 roku. W Polsce na jego przyjęcie trzeba było czekać ponad dekadę. Proces odchodzenia od telewizji analogowej na rzecz DVB-T rozpoczął się w czerwcu 2011 roku i trwał równo dwa lata. Wówczas telewizja naziemna w Polsce przeszła ostatecznie do DVB-T z kompresją w standardzie MPEG-2 lub MPEG-4 (H.264). Umożliwiła ona transmisję znacznie lepszego niż wcześniej materiału, zarówno jeśli chodzi o obraz, jak i o dźwięk. Od tego czasu minęło niemal dziesięć lat. Świat scyfryzował się w tym czasie bardzo szybko, a klasyczna telewizja zaczęła rywalizować z internetem i platformami streamingowymi. Zmiana była zatem nieunikniona. Stąd właśnie potrzeba wprowadzenia DVB-T2 - nowego standardu telewizji cyfrowej.

Zmiana obejmuje też lepszą, bardziej efektywną metodę kompresji HEVC (inaczej H.265), która pozwala przesłać więcej, lepiej skompresowanych treści - co skutkuje finalnie zdecydowanie wyższą jakością obrazu i dźwięku. Kompresja danych to termin słusznie mogący się kojarzyć z komputerami. Chodzi o taką formę zapisu danych, by pozbyć się niepotrzebnych informacji, a zachować te, które pozostają niezbędne do odczytania zawartej treści z możliwie najmniejszą stratą. Mówiąc prościej - chodzi o rozwiązanie umożliwiające wysłanie informacji tej samej jakości, ale zawierającą mniejszą liczbę bitów. Standard DVB-T2 nie będzie oczywiście stosowany wyłącznie w Polsce. Pierwsze w Europie przeszło na niego BBC. Później ten format zaadaptowały m.in. Niemcy, Austria, Belgia czy Włochy. Nie wszystkie kraje przyjęły natomiast tę metodę zmiany standardów co Polska, utrzymując zarówno sygnał w DVB-T, jak i DVB-T2 (np. Wielka Brytania i Włochy). Między Odrą i Bugiem, 30 czerwca 2022 nastąpi wyłączenie sygnału w starszej wersji i zastąpienie go nową, lepszą wersją telewizji naziemnej.